คือ

ฟ้าทะลายโจรเป็นพืชล้มลุก สูงประมาณ 30-60 เซนติเมตร ลำต้นตั้งตรง ใบเดี่ยว สีเขียวเข้ม เป็นมัน มีดอกสีขาวเป็นช่อใหญ่ที่ปลายกิ่ง และซอกใบ ผลเป็นฝักรูปทรงกระบอก เมล็ดมีขนาดเล็ก

มีการนำฟ้าทลายโจรมาใช้เป็นยาบรรเทาอาการเจ็บป่วยและรักษาโรคตั้งแต่โบราณ โดยส่วนที่ใช้เป็นยาได้ คือส่วนที่เหนือดินทั้งหมด

ในปัจจุบันฟ้าทลายโจรได้รับการบรรจุในบัญชียาหลักแห่งชาติ ใช้สำหรับบรรเทาอาการท้องเสียที่ไม่เกิดจากการติดเชื้อ เช่น อุจจาระเป็นมูก หรือมีเลือดปน บรรเทาอาการโรคหวัด เช่น เจ็บคอ หรือปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ

สามารถหาซื้อได้ในรูปแบบยาแคปซูล หรือลักษณะผลิตภัณฑ์จากชุมชน (OTOP) ตามร้านขายยา หรือห้างสรรพสินค้าทั่วไป ซึ่งผู้คนนิยมนำมาใช้แทนยาสามัญประจำบ้านนั่นเอง

ประโยชน์ของฟ้าทะลายโจร

ฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยามากมาย ช่วยบรรเทาอาการป่วยต่างๆ ได้ ดังนี้

• รักษาโรคหวัด และโรคไข้หวัดใหญ่ เนื่องจากสารพฤกษศาสตร์ที่พบในฟ้าทลายโจร เช่น สารไดเทอร์ปีนแลคโตน สารฟลาโวนอยด์ มีฤทธิ์บรรเทาอาการหวัด และกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันได้
• รักษาอาการอักเสบในร่างกาย เพราะฟ้าทะลายโจรมีคุณสมบัติช่วยยับยั้งการหลั่งสารที่ก่อให้เกิดอาการอักเสบในร่างกาย ต้านอนุมูลอิสระ และการแข็งตัวของเลือด ใช้รักษาอาการอักเสบในร่างกาย
• แก้อาการท้องเสีย ท้องเดิน และอาหารเป็นพิษ ฟ้าทะลายโจรช่วยขับสารพิษในลำไส้ ลดการระคายเคืองต่อผนังของลำไส้ ช่วยลดการเคลื่อนไหวของลำไส้ ทำให้ระบบขับถ่ายทำงานได้เป็นปกติ
• รักษาไข้ไทฟอยด์หรือไข้ลากสาดน้อย การรับประทานสมุนไพรฟ้าทะลายโจรแบบแคปซูล 2 เม็ด 3 เวลาก่อนอาหาร ติดต่อกัน 3 สัปดาห์ จะช่วยทำลายเชื้อไทฟอยด์ที่ฝังตัวอยู่ในเนื้อเยื่อของต่อมน้ำเหลือง หรือผนังลำไส้เล็กได้
• รักษาโรคงูสวัด การรับประทานฟ้าทะลายโจรแคปซูลประมาณ 2 – 3 เม็ดก่อนอาหาร รับประทานวันละ 3 เวลา ติดต่อกัน 3 สัปดาห์ จะช่วยบรรเทาอาการงูสวัดได้
• ช่วยรักษาริดสีดวงทวาร รับประทานสมุนไพรฟ้าทะลายโจรครั้งละ 2-3 เม็ดก่อนอาหาร 3

การใช้ฟ้าทะลายโจรเพื่อสุขภาพ

วิธีใช้ฟ้าทะลายโจรเพื่อบรรเทา หรือรักษาอาการต่างๆ มีทั้งการต้มน้ำดื่ม รับประทานแคปซูล รวมไปถึงการตำ และพอก ดังนี้

• รักษาอาการร้อนใน นำใบแก่ของฟ้าทะลายโจร ประมาณ 15 กรัม และใบเตยสด 15 กรัม ต้มกับน้ำสะอาด ทิ้งไว้แค่พอเดือด แล้วกรองแต่น้ำ ดื่มก่อนอาหารทั้ง 3 มื้อ (ถ้าต้องการให้หายขาด ควรดื่มแทนน้ำเปล่าต่อเนื่องกัน)
• รักษาโรคท้องเสีย ท้องร่วง โรคบิด นำกิ่งสด และใบสดของฟ้าทะลายโจรมาสับเป็นท่อนสั้นๆ ประมาณ 1 เซนติเมตร 3 กำมือ ต้มกับน้ำสะอาดเป็นเวลา 15 นาที แล้วดื่มก่อนอาหารวันละ 3 ครั้ง
• รักษาอาการผมร่วง นำใบฟ้าทะลายโจรสด 6-7 ใบไปแช่แล้วขยำในน้ำอุ่น ชโลมให้ทั่วศีรษะเป็นเวลา 5-10 นาที แล้วล้างออก
• รักษาแผลสด และฝี
  นำใบแก่ของฟ้าทะลายโจรประมาณ 1 กำมือ ตำให้ละเอียด ใส่เกลือเล็กน้อย เหล้าขาว 1/2 ถ้วยยา และน้ำ 1/2 ช้อนชา คนให้เข้ากันแล้วกรองแยกกากออกมาพอกบนแผล และฝี ใช้ผ้าสะอาดพันทิ้งไว้ 1 คืน ให้เปลี่ยนกากไปเรื่อยๆ จนกว่าอาการจะดีขึ้น
• รักษาโรคหวัด คัดจมูก
  นำใบฟ้าทะลายโจร 2-3 กำมือมาล้างให้สะอาด ผึ่งในที่ร่ม มีลมโกรก จนกว่าใบจะแห้ง (ห้ามตากแดด เพราะตัวยาจะสูญเสียไปกับความร้อน) เมื่อใบแห้ง นำมาบดละเอียดใส่กระปุกไว้ เมื่อมีอาการให้เขย่ากระปุกแรงๆ เปิดฝาเพื่อสูดดมควันจากผงฟ้าทะลายโจรจะช่วยให้อาการดีขึ้น
• ใช้แทนแอลกอฮอล์ล้างแผล
  นำผงฟ้าทะลายโจรแช่กับเหล้าขาว 40 ดีกรี โดยให้เหล้าท่วมผงเล็กน้อย ปิดฝาขวดให้แน่น ทิ้งไว้ 7 วัน ระหว่างนั้นให้เขย่าวันละ 1 ครั้งจนกว่าจะครบ 7 วัน สามารถนำมาทาแผลฆ่าเชื้อได้